“We zijn op het speelplein echt open gebloeid”
De broers Daan en Wout zijn tijdens de tweede week van de zomer pleinleiding op Groene Zone. Ze ontvangen me in het animatorenlokaal, waar ze net een begeleidingsgesprek met een hoofdanimator hebben gehad. Op mijn vragen over Don Bosco op het speelplein en in hun leven, hebben ze niet direct pasklare antwoorden. Tussendoor helpen ze ook nog animatoren die met vragen komen aankloppen. Naargelang het gesprek vordert, staan ze echter zelf versteld van hoe doordrongen ze zijn van de Don Boscospirit.
Hoe hebben jullie het Don Boscospeelplein leren kennen?
Het jeugdwerk was onbekend terrein voor ons. We zijn met een neef en een vriend samen cursus gaan volgen bij VDS. Daarna hadden we totaal geen speelplein op het oog om stage te lopen. We waren als kind ook zelf niet naar een speelpleinwerking geweest.
We hebben ons op aanraden van die neef eerst bij DBOH ingeschreven, maar door een misverstand zijn we op Groene Zone beland. Dat gebeurt blijkbaar wel meer: vorige week was er ook iemand als animator op het verkeerde speelplein. (lacht)
Wisten jullie wie Don Bosco was?
We hadden de naam Don Bosco weleens gehoord, maar we hadden er verder niet over nagedacht wie dat was. Het is echt pas hier op de speelpleinwerking dat we ermee in aanraking gekomen zijn. Na de speelpleindag, tijdens een stil moment, vertelde een hoofdanimator over de figuur van Don Bosco.
Zijn er nog altijd 'stille momentjes' op het speelplein?
Ja, eigenlijk is het concept niet veranderd. De hoofdanimatoren bereiden elke dag een avondwoordje voor. Minstens één keer per week gaat het over Don Bosco. Vroeger gingen de stille momentjes over Don Bosco zelf, nu gaat het meer over de waarden en visie die hij heeft doorgegeven. Vroeger kwam het wel meer letterlijk aan bod omdat de zuster die verantwoordelijk is voor het speelplein hier nog in de gemeenschap woonde. De zusters hadden toen een grotere invloed. Het is jammer, maar we stellen vandaag vast dat niet alle animatoren kunnen zeggen wie Don Bosco is.
Waaraan merken jullie dat Don Boscowaarden aanwezig zijn op het speelplein?
Daarnet eigenlijk nog. We hebben besproken wie er volgend jaar hoofdanimator kan worden. We willen jongeren de kans geven om te proberen. We begeleiden hen daarin en we zorgen er dan voor dat het wel zal lukken. Er wordt niet letterlijk gezegd dat we dat doen omdat dat de visie van Don Bosco was. Maar de focus op kansen geven en het idee dat mensen kunnen groeien als ze de juiste begeleiding krijgen, dat zit gewoon ingebakken in onze werking.
"We willen jongeren de kans geven om te proberen. We begeleiden hen daarin en we zorgen er dan voor dat het wel zal lukken."
Het zit waarschijnlijk in veel dingen waar je niet direct bij stil staat?
Ja, inderdaad, we doen het gewoon. We denken aan veel dingen niet, het zit verweven in hoe we omgaan met situaties en met kinderen, animatoren en externen. We benoemen de Don Boscospirit niet letterlijk, maar we geven het wel door. We zijn er veel mee bezig zonder dat we het zelf beseffen.
Merk je het ook aan hoe de animatoren omgaan met de kinderen?
De hoofdanimatoren zeggen dikwijls 'verspreiden'. Ze maken er de animatoren attent op dat ze zich moeten mengen tussen de kinderen en meespelen, dat ze niet als een toezichter aan de kant moeten gaan zitten. Het wordt concreet duidelijk gemaakt dat je tussen de kinderen moet staan.
De kinderen mogen ook deelnemen aan het openingstoneeltje 's morgens, de animatoren vragen elke dag aan een kindje om een gebedje of tekstje te lezen. We maken ook een kruisje, maar niemand is verplicht om dat mee te doen. En ja, ook de inclusiekindjes worden zoveel mogelijk geïntegreerd in de normale activiteiten met de andere kinderen.
Wat is er nog typisch aan een Don Boscospeelplein?
Als animator word je op Don Boscospeelpleinen veel minder betaald in vergelijking met speelpleinen van het stad. Ik bekijk dat als iets enorm positiefs. We mogen ermee uitpakken dat het hier echt vrijwilligerswerk is. De animatoren die hier komen, doen het niet om centen te verdienen, maar omdat ze graag met kinderen omgaan, omdat ze hen een fijne dag willen bezorgen. Dat is mooi.
Claire-Eline komt langs en vraagt waar het over gaat. Ze vult aan dat ze gisteren nog een avondwoordje heeft gedaan en de animatoren een oefening hebben gedaan rond wat er typisch is aan een Don Boscospeelplein. De papieren met kernwoorden liggen nog in het lokaal. We lezen: goedhartigheid, iedereen mag er zijn, kinderen die een nieuwe kans krijgen, verdraagzaamheid, familie, iedereen krijgt een plek in het geheel, thuiskomen, gepassioneerd bezig zijn met kinderen, openstaan voor iedereen – ook als ze een beetje ‘anders’ zijn, samen zijn, vrienden maken, enz.
Is Don Bosco ook naast het speelplein aanwezig in jullie leven?
We hebben thuis vrij gelijkaardige waarden meegekregen. Dat is misschien waarom we ons hier heel snel thuis gevoeld hebben. Toen we hier hoorden over het levensverhaal van Don Bosco sprak die persoon ons vanaf het begin aan.
Wout: Ik heb wel al verteld over Don Bosco aan mensen die vroegen op welk speelplein ik actief ben. Ik vond dat wel waardevol om dat te kunnen doen.
"We voelden ons hier al snel thuis."
In jullie studies of andere vrijetijdsbesteding?
Daan: Ik volg een lerarenopleiding LO en heb ook al stage gelopen. We krijgen op school modellen en richtlijnen mee over hoe we met een groep kinderen moeten omgaan, maar uiteindelijk doe ik het hoe ik het op speelplein Groene Zone heb geleerd.
Ze spreken op school wel over spelenderwijs aanleren, maar bij de beoordeling van een stage leggen ze volgens mij te veel de nadruk op hoe correct je een oefening hebt aangeleerd. Ik heb daar een andere visie over dan op school. Als het gaat over balvaardigheid en de leerlingen waren bezig met de bal en ze hebben zich geamuseerd, dan moet dat toch niet exact de oefening zijn die ik moest aanleren? Ik vind dat ik de leerlingen wat meer vrijheid mag geven.
Wout: Ik ben voetbaltrainer in mijn vrije tijd. In mijn taak als trainer neem ik Don Bosco mee. Er zijn trainers die jongens op de bank houden omdat ze niet goed genoeg zijn. Dat vind ik eigenlijk schandalig. Het gaat om plezier. Als trainer is het juist je taak om de kans te geven om plezier te maken. Als mijn voetbalclub ooit zou zeggen dat het resultaat belangrijker is, dan ben ik meteen weg. Ook trainers die opmerkingen maken over 'die wil ik opzetten want die speelt beter', daar ga ik altijd tegen in, dat durf ik dan ook.
We hebben nergens zoveel levenservaring opgedaan als op het speelplein. Eigenlijk zijn we hier allebei echt open gebloeid. Daan was vroeger de stille broer, maar nu ...
"We hebben nergens zoveel levenservaring opgedaan als op het speelplein."
We nemen afscheid. Ondertussen is het een en al bedrijvigheid in de keuken, de kookploeg (vrijwilligers) maakt verse vol-au-vent klaar, de animatoren dekken de tafel. Daan en Wout vertellen me nog vol trots dat er hier vorig jaar twee buitenlanders waren met het EVS-programma die zo'n leuke tijd hebben gehad op speelplein Groene Zone dat ze dit jaar zelf en op eigen kosten terugkomen om animator te zijn. Dat toont toch hoe bijzonder de sfeer hier is.